بیناین:سازاین/عملواژه/وجهنما
از وَجِهْنَماها برای ساختن انواع فعل‌های وجهی مثبت و منفی استفاده می‌شود؛ که شامل دو نوع عمده هستند:
- اَنِجائی: عملواژه‌هایی که گویای انجام‌شوندگی یک عمل هستند؛ مثل: «علی غذا اَش ([؟] آن/آنرا) را خورد.»
- فَرِضائی: عملواژه‌هایی که گویای انجام‌شوندگی فرضی یک عمل هستند؛ مثل: «اگر غذا اَم ([؟] من/خودم) را بِخورد،...»
عَمَلْواژه‌های اَنِجائی
عَمَلْواژه‌های اَنِجائی شامل یک نوع مثبت و دو نوع منفی است:
- مثبت: عَمَلْواژه‌های ساده بدون وَجِهْنَما:
- منفی حَذَری: با افزودن «نا» ساخته می‌شود:
- مثال. در جلسه‌های یوگا آرُماً ([؟] به‌حالت آرام) ناهِکْت ([؟] مورد تنفس شدن قرار ناداد).ترجمه: در جلسه‌های یوگا از با آرامش نفس کشیدن حذر کرد.
- منفی تَوانی: با افزودن «لا» ساخته می‌شود:
- مثال. در جلسه دیدگاه اَش ([؟] آن/آنرا) را لابَیِّنَّد ([؟] نخواهد توانست مورد بیان‌شدن قرار دهد).ترجمه: در جلسه نخواهد توانست منظورش را بیان کند.
عَمَلْواژه‌های فَرِضائی
عَمَلْواژه‌های فَرِضائی شامل یک نوع مثبت و دو نوع منفی است:
- مثبت: با افزودن «بِـ» ساخته می‌شود:
- منفی طَرْدی: با افزودن «نَـ» ساخته می‌شود:
- منفی تَوانی: با افزودن «لَـ» ساخته می‌شود:
- مثال. در جلسه دیدگاه اَش ([؟] آن/آنرا) را لَبَیِّنَد ([؟] نتواند مورد بیان‌شدن قرار بدهد).ترجمه: در جلسه ناتوان در بیان منظورش است.
- [در اینجا قصد این است که بیان شود درحالت کلی قادر به بیان کردن نیست.]
دقت. عَمَلْواژه‌های فَرِضائی که با «بِـ»، «نَـ»، وَیا ([؟] و/یا (نه هر دو)) «لَـ» شروع می‌شوند را هنگامی استفاده می‌کنیم که بخواهیم جنبه‌ای غیر از انجام‌شوندگی فعل، مثلاً احتمال، شک، فرض، یا غیره را نشان دهیم.