بیناین:سازاین/عملواژه/منفی
در فارسی آینده، هر دو نوع کلی فعل‌های «اَنِجائی» و «فَرِضائی» دارای دو نوع فعل منفی هستند؛ که به‌ترتیب با وَجِهْنَماهای «نَـ»، «لَـ»، «نا»، و «لا» ساخته شده و چهار نوع فعل منفی را شکل می‌دهند:
- منفی عَمَلْواژه‌های اَنِجائی
- منفی حَذَری: برای بیان پرهیز فاعل از انجام فعل؛ پرهیز کردن فاعل؛ درواقع، تاکید بر پرهیز فاعل است
- مثال. من دیروز خاویار ناخُورْدَم (؟ مورد گرفته‌شدن برای کسب انرژی قرار نادادم).ترجمه: من دیروز خاویار [چون دوست ندارم] نخوردم.
- منفی تَوانی: برای بیان وجود مانعی بر سر راه فاعل؛ درواقع، تاکید بر مجبور شدن فاعل به ترک فعل است
- مثال. من ته‌دیگ اَم ([؟] من/خودم) را لاخُورْدَم (؟ نتوانستم مورد گرفته‌شدن برای کسب انرژی قرار ندادم).ترجمه: من ته‌دیگم را [چون مشکلی پیش‌آمد] نخورم.
- منفی عَمَلْواژه‌های فَرِضائی
- منفی طَرْدی: برای طرد انجام‌شده بودن فعل در حالت کلی
- مثال. من دیروز خاویار نَخُورْدَم (؟ مورد گرفته‌شدن برای کسب انرژی قرار ندادم).ترجمه: من دیروز خاویار [چون نبود] نخوردم.
- منفی تَوانی: برای طرد ممکن بودن انجام فعل در حالت کلی
- مثال. من ته‌دیگ لَخُورَم (؟ نتوانم مورد گرفته‌شدن برای کسب انرژی قرار بدهم).ترجمه: من [هرچند مایلم ولی بخاطر مانعی - مثلا نداشتن دندان] ته‌دیگ نمی‌خورم.